Proxecto Neo, 147.- Xosé Manuel Lema; María Luísa Roselló; Helena Valle

Por indicación de Dolores Otero, a nosa profesora de Música, o programa 147 comezou coa Pequena Sonata Nocturna de Mozart, con motivo do aniversario do seu nacemento. Xusto despois botamos a andar a sinfonía intercultural: primeiro con Xosé Manuel Lema Mouzo; despois con María Luísa Roselló; e finalmente coa nosa Helena Valle.

Xosé Manuel Lema deunos unha lección sobre xornalismo escolar. A preguntas de Mónica Palacios Ferreira, o xornalista da Ponte do Porto confesounos que exerce o xornalismo desde os quince anos cando era alumno de bacharelato no Instituto de Vimianzo. Quen pode presumir de ter sido colaborador do Faladoiro de Carlos Blanco sendo un adolescente que sae a correr do autobús escolar para poder transmitir a colaboración para a Radio Galega? Pois o mesmo xornalista que tivo un papel de primeiro plano á hora de transmitir as primeiras informacións sobre o desastre ocasionado polo Prestige e tamén sobre a desastrosa xestión realizada polos poderes políticos da altura.
Con esa base, a presentación do xornal Adiante, Galicia resultounos moi gratificante, porque coñecemos o novo medio desde á xénese.
Na segunda parte do programa escoitamos desde Madrid unha voz con raíz galega en Fiobre, no concello de Bergondo. Esa voz que D Higino Martíns definiría como "de encanto" entregounos unha fermosísima relación de amor coa nosa cultura, non só co idioma. Un programa ao estilo Irmandades da Fala. Fermosa homenaxe nos brindou María Luísa Roselló, en entrevista antolóxica.
O último cuarto de hora tivo protagonista moi coñecida: Helena Valle García. Que se comentou nesta entrevista? Iso non se publica na sinopse. Hai que escoitar.

Proxecto Neo, 146.- Guido Leboroni, Antón Fernández Escuredo e Marco Pereira

O italiano Guido Leboroni fálanos dos brinquedos educativos elaborados por www.galileonenos.com. Así coñecemos a Galiña de Mos, unha Ovella Galega, un Peregrinus moi antigo -e ao mesmo tempo moi moderno-, unha Mestra Cosmopolita (ao estilo Irmandades da Fala) e incluso un mapa interactivo para coñecer a nosa terra. Tamén coñecemos o segredo para que unha persoa orixinaria do oriente da península italiana exerza tamén de galego tanto na nosa terra como fóra dela. 

Pola súa parte, o xornalista Antón Fernández Escuredo evocou para nós a súa infancia na Arxentina -onde a súa familia estaba moi estreitamente relacionada coa colonia galega- e o paso para Cataluña cando tiña menos de dez anos. Ademais de nos falar de como completou a educación básica, tamén nos recordou a formación secundaria e mesmo a superior. Despois explicounos como se integrou no ambiente cultural galego e tivo especiais palabras de eloxio para Camilo Valdeorras e para Basilio Losada.

Nos últimos minutos, recibimos a visita de Marco Pereira Oliveira, que nos presentou os contidos de Grandes Voces do Noso Mundo, o programa musical de Radio Burela emitido todos os venres entre as sete e as oito da tarde.

Proxecto Neo, 145.- Cultura Galega en Cataluña (Con Sabela Labraña na memoria)

Abrimos o programa 145 facendo referencia a Cedeira. Porque de Cedeira é Guadi, a intérpre da fermosa canción que escoitamos: Mergullei. E porque de Cedeira é tamén o profesor de Matemática Antón Labranha, que nos falou das súas orixes familiares nas Asturias e no concello galego de Navia de Suarna. Ademais de presentarnos a súa irmandade numerosa (oito), a petición nosa falounos especialmente de Carlos e de Sabela, ambos estreitamente vinculados á creación literaria e ensaística en lingua galega.

Xustamente despois de que Antón nos recordase a formación en Maxisterio de Sabela e de que nos describise sinteticamente o seu periplo por Cataluña, onde exerceu a docencia no ensino primario e no superior, viaxamos ao "Vigo do Mediterráneo" -como lle chamou Belén Real a Barcelona- para falar coas persoas que protagonizan a vida cultural galega tanto na cidade como no País Catalán.

"Señoras e señores, estamos en conversa co escritor Anxo L. Baranga. El é do Córgomo, en Vilamartín de Valdeorras. Desde o ano 1979 reside en Barcelona", -dixo Mónica Palacios na súa presentación e despois Maka Ledo encargouse de que o polifacético escritor, deseñador e activista cultural evocase para nós algunhas das súas vivencias durante os moitos anos que leva instalado naquela terra. Quedámonos co fundamental: o Centro Galego, o período posterior ao Nunca Máis... e Sabela Labraña.

Sobre todo este movemento cultural tamén conversamos con Belén Real, que nos atendeu en representación da ERGAC. Nun delicioso galego con acento catalán lembrou para nós a súa implicación na cultura galega desde a etapa universitaria na Universidade de Barcelona onde foi alumna de Basilio Losada, Sabela Labraña, Helena González e Chus Lama. Naturalmente tamén nos presentou as emisións radiais galegas en Cataluña, que continúan moi vivas (aínda que tamén é certo que a nosa interlocutora se queixou da influencia negativa dos recortes económicos institucionais).

Desde Santiago de Compostela, atendeunos un catalán-galego ou galego-catalán: o profesor Valeriá Paül Carril (da Faculdade de Xeografía da USC). Con el falamos brevemente sobre GALAUDA, a iniciativa de interculturalidade irmá da nosa. Como tíñamos pouco tempo, prometeunos que nos atendería noutra ocasión para tratarmos o tema máis en profundidade.

No final do programa, conversamos -aínda que só uns minutiños- cunha das persoas que fixo posíbel a emisión de hoxe (unha magnífica produtora, que nos facilitou nomes, teléfonos e enderezos): Sonia Varela, a docente universitaria a quen xa tíñamos entrevistado no programa dedicado á Esmorga (na adaptación cinematográfica).

Como non había máis tempo, finalizamos este especial da cultura galega en Cataluña dedicado a Sabela Labraña con música galega moi relacionada con Cedeira. 

Durante case unha hora estivemos voando dun lugar a outro, mais antes de nos despedir xa puxemos de novo os pés na terra.